Po zeznaniach byłej pracownicy Frances Haugen, Facebook (FB  ) jest pod silną presją w związku z zarzutami, że nie chroni dzieci i innych użytkowników przed szkodliwymi treściami. Zarówno Demokraci, jak i Republikanie chcą wprowadzić regulacje mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom, co wpłynęłoby nie tylko na Facebooka, ale także na jego konkurentów.

W międzyczasie Facebook będzie musiał zmierzyć się z rosnącą presją na własnym rynku, gdzie jest jedną z najmniej zdywersyfikowanych firm i w dużej mierze polega na swoich rywalach, aby połączyć go z użytkownikami. Dążenie Facebooka do zdominowania "metaverse", alternatywnej rzeczywistości online, będzie prowadzić go w kierunku większej integracji pionowej i bezpośredniego kontaktu z użytkownikami.

Facebook ponownie znajduje się pod presją, zaledwie trzy lata po skandalu Cambridge Analytica w 2018 roku. W niedawnych zeznaniach przed Kongresem USA pani Haugen twierdziła, że firma przedkłada zyski nad dobro publiczne, a także, że szkodzi dzieciom i podsyca podziały. Pomimo odrzucenia roszczeń przez Facebooka, firma przyciągnie zwiększoną kontrolę zarówno ze strony decydentów, jak i regulatorów. Jednak nawet, jeśli regulacja zostanie opóźniona, spodziewamy się, że Facebook będzie musiał stawić czoła większej liczbie ataków ze strony konkurencji.

Najbardziej prawdopodobne jest, że regulacja będzie skierowana do dzieci

Facebook od dawna mówi o potrzebie większej regulacji, ponieważ oczekuje, że decydenci będą podejmować kluczowe decyzje zamiast pozostawiać je samej firmie. Najnowszy nacisk kładzie się na większą kontrolę nad algorytmami, odzwierciedlając podobną próbę w UE poprzez Digital Services Act. W USA panuje dwustronny konsensus, że należy coś zrobić z firmami Big Tech, ale Demokraci i Republikanie skupiają się na zupełnie innych sprawach; pierwsi na dezinformacji, a drudzy na cenzurze. Co więcej, istnieje kolejka ustaw, które muszą przejść przez Kongres przed wyborami średnioterminowymi w listopadzie 2022 roku. Regulacje dotyczące Big Tech nie będą głównym priorytetem legislacyjnym.

Jeśli dojdzie do regulacji, będą one prawdopodobnie dotyczyć korzystania z mediów społecznościowych przez dzieci, aby spróbować ograniczyć potencjalne szkody. Będzie to odzwierciedleniem kodeksu prywatności, który wszedł w życie w Wielkiej Brytanii we wrześniu 2021 roku. Brytyjski przykład pokazuje, że taki kodeks będzie skierowany nie tylko przeciwko Facebookowi i powiązanym firmom, takim jak Instagram, ale wszystkim jego głównym rywalom, w tym YouTube, TikTok i Snapchat. Wszyscy musieli zmienić swoje zasady i poprawić ochronę w Wielkiej Brytanii, aby dostosować się do nowych przepisów, a regulacja może wyrównać szanse na rynku, na którym Facebook stracił grunt pod nogami. Firma, a zwłaszcza oryginalna platforma Facebook, straciła swój czynnik cool wśród zachodnich nastolatków, i choć nadal silnie rośnie na rynkach wschodzących, większość monetyzacji jej platform nadal pochodzi z krajów rozwiniętych.

Istnieją dwa główne powody, dla których Facebook jest najbardziej zagrożony przez swoich konkurentów. Pierwszym z nich jest fakt, że jest to jedna z najmniej zdywersyfikowanych firm Big Tech. W 2020 roku 98% jego przychodów w wysokości 86 mld USD pochodziło z reklam. Reklamy stanowią również 92% przychodów Google, ale są one znacznie wyższe i wynoszą 183 mld USD. Apple (AAPL  ) i Amazon (AMZN  ), w przeciwieństwie do nich, są mniej zależne od swoich podstawowych produktów: iPhone Apple'a i sklepy internetowe Amazona stanowią około 50% przychodów każdej z firm. Ten brak dywersyfikacji oznacza, że Facebook jest podatny na zmiany lub bariery na swoim rynku reklamowym. Jedną z barier jest na przykład to, że urządzenia Apple wymagają od użytkowników Facebooka wyraźnej zgody na bycie śledzonym.

To prowadzi nas do drugiego kluczowego powodu, dla którego Facebook jest podatny na konkurencję: nie ma on bezpośredniego kontaktu ze swoimi użytkownikami i polega na rywalach w zakresie świadczenia swoich usług. Apple ma swój własny sprzęt i system operacyjny. Google ma to samo, jak również przeglądarkę Chrome. Nawet Amazon może wykorzystać Kindle, tablet Fire i inteligentne głośniki za pomocą Alexa, aby przejść bezpośrednio do konsumentów. Facebook nie ma żadnego bezpośredniego interfejsu, po niepowodzeniu jego wysiłków, aby uruchomić smartfon z HTC i z Portalem. Ta zależność od konkurentów stanowi poważne zagrożenie dla firmy, w czasie, gdy firmy Big Tech są coraz bardziej konkurują ze sobą w wielu rynkach, w tym handlu, reklamy, finansów, domu i gier.

Większość z 2% przychodów niereklamowych Facebook zgłoszonych w 2020 roku pochodzi z Oculus, producenta zestawów słuchawkowych do wirtualnej rzeczywistości, które go nabył w 2014 roku. Poza dążeniem do zwiększenia handlu na swoich podstawowych platformach, głównym priorytetem Facebooka jest stanie się głównym graczem w tym, co nazywa metaverse, świat online wykorzystujący rozszerzoną rzeczywistość (rzeczywistość rozszerzona i wirtualna), który jest często postrzegany, jako następna główna platforma obliczeniowa. Firma niedawno zobowiązała się do inwestycji w globalne badania, a także uruchomiła Ray-Ban Stories, okulary rozszerzonej rzeczywistości.

Dzięki metaverse Facebook chce stworzyć bezpośrednią więź z konsumentami poprzez szereg zintegrowanych pionowo produktów i usług. To zmniejszy jego zależność od rywali, którzy również chcą skorzystać z nowej platformy. Regulatorzy wciąż jednak nadążają za obecnymi trendami w mediach społecznościowych, nie mówiąc już o tych, które pojawią się w przyszłości. Dlatego większym zagrożeniem dla ambicji Facebooka będzie konkurencja niż nowe przepisy.