Nawet krótkie spojrzenie na listę 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w Unii Europejskiej sprawia, że coraz więcej Polaków zdaje sobie sprawię z powagi sytuacji i negatywnego oddziaływania smogu na własne zdrowie. Nie jesteśmy jednak wyjątkiem, bowiem w wielu miastach na Zachodnie Europy jest podobnie. Tym razem to Mediolan zamierza przodować w walce z tym zagrożeniem.

To popularne i lubiane przez turystów miasto położone na północy Włoch w ostatnim czasie poinformowało wszem i wobec o współpracy z organizacją Bloomberg Philanthropies. Oba podmioty będą działać na rzecz czystego powietrza, wykorzystując w szczególności Agenzia Mobilità Ambiente e Territorio (Agencję ds. Środowiska i Mobilności Terytorialnej, w skrócie AMAT), aby lepiej zrozumieć przyczyny problemu i poprawić jakość powietrza w drugim pod względem zaludnienia mieście we Włoszech. W ramach działań miasto ma zainwestować znacznie środki w monitorowanie jakości powietrza na poziomie ulic wokół szkół w Mediolanie oraz zmobilizować uczniów i lokalną społeczność do działań na rzecz czystszego powietrza. Inicjatywa wspiera również dążenie Unii Europejskiej do zanieczyszczeń zerowym poziomie, co znajduje swoje odzwierciedlenie w Europejskim Zielonym Ładzie. Póki co będzie to program pilotażowy, ale w przypadku powodzenia zostanie on kontynuowany i ma stanowić dobrą praktykę dla innych miast zagrożonych tym problemem.

Co ma być clue projektu? Ma on na celu wykorzystanie technologii big data poprzez wdrożenie lokalnej sieci monitorowania jakości powietrza i instalacji niedrogich czujników zanieczyszczeń w 50 szkołach i 10 najważniejszych miejskich lokalizacjach w okresie dwóch lat. Dane te następnie mają być odpowiednio przetworzone, by móc uzyskać odpowiednie wnioski, z których skorzystają zarówno władze miasta, jak i rodzice w planowaniu dalszych działań na rzecz osiągania niskiej i zerowej emisji. Co więcej, w ramach tej inicjatywy włoska agencja klimatyczna we współpracy z Edizioni Ambiente rozpocznie również kampanię edukacyjną w szkołach w Mediolanie, która ma bazować na uzyskanych danych. Problem z jakością powietrza potęguje również położenie geograficzne miasta oraz stagnacja zanieczyszczonych mas powietrza.

Mediolan znajduje się w pierwszej dziesiątce miast UE o najwyższych kosztach i śmiertelności wynikającej z zanieczyszczenia powietrza. Nie zaskakuje więc to, że pod przewodnictwem burmistrza Giuseppe Sali władze miasta podjęły odważne działania w celu rozwiązania problemu zanieczyszczenia powietrza w mieście. Cieszy również fakt, że projekt jest dobrowolny i opiera się w dużej mierze na działaniach lokalnej społeczności. Miasto zamierza również ograniczyć liczbę zanieczyszczających powietrze pojazdów, zobowiązując się do utworzenia obszaru o zerowej emisji w centrum miasta do roku 2030. Dla porównania, w Polsce nie obowiązuje na stałe ani jedna taka strefa, a obowiązujące przepisy mówią jedynie o takiej możliwości, z których nikt oprócz krakowskich władz póki co nie skorzystał.

Ta publiczno-prywatna umowa to najnowszy przykład międzynarodowych wysiłków Bloomberg Philanthropies, które mają na celu wykorzystanie danych i umożliwienie lokalnym liderom sprostanie przekrojowym wyzwaniom w walce ze zmianami klimatu i ochronie zdrowia publicznego. Projekt zawiera również partnerstwo miasta Mediolan z Bloomberg Associates, która działa jako część Bloomberg Philanthropies. Ta organizacja założona przez Michaela Bloomberga ma wspierać modernizację strategii rozwoju gospodarczego miasta, tworzenie zielonej przestrzeni publicznej oraz ułatwiać mieszkańcom przemieszczać się po mieście. Agencja ds. Środowiska i Mobilności Terytorialnej z kolei to firma konsultingowa, będąca w całości własnością miasta Mediolan, zaangażowana w zapewnianie planowania strategicznego i badań technicznych w zakresie poprawy jakości powietrza, mobilności miejskiej i jakości środowiska.