Były prezes Rezerwy Federalnej Ben Bernanke, Douglas Diamond i Philip Dybvig otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii za pracę nad bankami i kryzysami finansowymi.
Trzech amerykańskich ekonomistów zostało wyróżnionych przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk za swoją pracę na początku lat 80., która, jak stwierdził instytut, zapewniła podstawę dla naszego współczesnego zrozumienia, dlaczego banki są potrzebne, ich główne słabe punkty i jak ich upadek może napędzać kryzys finansowy.
Bernanke, który kierował amerykańskim bankiem centralnym podczas światowego kryzysu finansowego w 2008 roku, otrzymał nagrodę za badania nad Wielkim Kryzysem. Jego praca pokazała, że paniki bankowe były decydującym powodem, dla którego kryzys stał się tak poważny i zakorzeniony.
"Ludzie widzieli, że banki upadają, ale uważano to bardziej za konsekwencję kryzysu niż przyczynę kryzysu", powiedział na konferencji prasowej ekonomista John Hassler, który zasiada w komitecie Nobla. "Teraz poglądy Bernanke stały się konwencjonalną mądrością".
Badania Diamonda i Dybviga wykazały, że banki pomagają rozwiązywać napięcia między pożyczkobiorcami a oszczędzającymi, których cele mogą się różnić. Pożyczkobiorcy chcą wiedzieć, że nie będą musieli zbyt szybko spłacać swoich długów, a oszczędzający pragną szybkiego dostępu do środków w nagłych wypadkach. Chociaż ta rola pośrednika jest ważna, naraża również pożyczkodawców na ucieczkę, jeśli zaczną krążyć plotki o ich sytuacji finansowej, odkryli Diamond i Dybvig. Odpowiadając na pytania na konferencji prasowej, Diamond zauważył, że szybki wzrost stóp procentowych na całym świecie spowodował niestabilność rynku, wskazując na niedawne zamieszki w Wielkiej Brytanii. Wierzy jednak, że system jest bardziej odporny niż kiedyś z powodu trudnych lekcji, jakie wyciągnął z krachu z 2008 roku.
"Niedawne wspomnienia tego kryzysu i ulepszenia polityki regulacyjnej na całym świecie sprawiły, że system jest znacznie mniej podatny na zagrożenia" - powiedział Diamond.
Bernanke, który kierował Fed w latach 2006-2014, odegrał kluczową rolę w zarządzaniu w tym okresie. Podczas gdy Bernanke pełnił funkcję przewodniczącego, bank centralny zapoczątkował program luzowania ilościowego, skupując aktywa w celu stymulowania wzrostu gospodarczego. Poprawił także komunikację z opinią publiczną na temat sposobu myślenia i intencji banku centralnego. Takie podejścia są obecnie standardową częścią strategii Fed, która ma stabilizować rynki i wspierać gospodarkę. Porażka Fedu i Departamentu Skarbu USA w uratowaniu Lehman Brothers przed upadkiem była jednak przedmiotem poważnej debaty. Implozja banku inwestycyjnego we wrześniu 2008 roku postrzegana jest jako punkt zwrotny kryzysu.
"Jest wiele pytań dotyczących... prawnych sposobów, w jakie amerykańscy regulatorzy mogli rozwiązać sprawę Lehmana, a niektórzy twierdzą, że było to dla nich zasadniczo niemożliwe" - powiedział Diamond. "Ale gdyby znaleźli sposób, myślę, że świat nie musiałby przejść tak poważnego kryzysu".
Bernanke jest teraz wybitnym starszym pracownikiem Brookings Institution, głośnego think tanku. Diamond jest profesorem na Uniwersytecie w Chicago, a Dybvig na Uniwersytecie Waszyngtońskim w St. Louis.
Nagroda Nobla, oficjalnie znana jako Nagroda Sveriges Riksbank w dziedzinie nauk ekonomicznych, obejmuje nagrodę w wysokości 10 milionów koron szwedzkich (885 370 USD), która zostanie podzielona równo między laureatów. Nie została ustanowiona przez Alfreda Nobla, ale przez szwedzki bank centralny i nagrodzona ku pamięci Nobla. Jest uznawana za najważniejszą nagrodę, jaką może dostać ekonomista, a przy tym najbardziej prestiżową. Najczęściej w tej dziedzinie wygrywali właśnie Amerykanie.
